Στοιχεία Τόπου

Επίπεδα τόπων:
Επιλογές:

Σχεδίαση επιφανειών
Κωδικοί τόπων
Οικισμοί

Χαρτογραφικό υπόβαθρο:

Open cycle map
Open Street map
Κτηματολόγιο Α.Ε.

Γενικά Στοιχεία

Όνομα Νήσος Γαύδος (Βόρεια ακτή)
Κατηγορία Τόπου Τοπίο (ΤΙΦΚ)
Κωδικός Τόπου AT6011003
Κύριος Χαρακτήρας
Βιότοπος
Φυσικό Τοπίο
Δομημένο Τοπίο
Διοικητική Υποδιαίρεση Νομός Χανίων
Δήμος-Κοινότητα Γαύδου
Συνολική Έκταση (ha) 582.67
Χερσαία Έκταση (ha)
Συνολική Περίμετρος (km) 23.3
Μέγιστο Υψόμετρο (m) 160.0
Ελάχιστο Υψόμετρο (m)
Ένταξη στο Υπάρχον Θεσμικό Πλαίσιο
Αρχαιολογικός Χώρος
Δίκτυο CORINE-Biotopes
Δίκτυο NATURA-2000

Χαρακτηριστικά

Τύπος Τοπίου
Αμμώδης Παραλία / Αμμοθίνες
Αρχαιολογικός Χώρος
Βραχώδεις Σχηματισμοί/Ορθοπλαγιές
Βραχώδης Ακτή
Βυζαντινά/Μεσαιωνικά κτίσματα
Δάσος Κωνοφόρων
Εκκλησίες/Μοναστήρια
Ημιορεινό Τοπίο / Λόφοι
Μακία
Ορμος
Παραθαλάσσιο Δάσος
Πευκοδάσος χαμηλού υψομέτρου
Τοπίο Βραχονησίδων
Φαράγγι
Φρυγανότοπος
Κλίμα
Αραιές βροχοπτώσεις
Ισχυροί άνεμοι
Μεγάλη ηλιοφάνεια
Μεγάλη υγρασία
Ομίχλη/χαμηλή νέφωση
Γεωλογία

Νεογενείς σχηματισμοί αποτελούμενοι από στρώματα ψαμμιτών, μάργας και αργίλου με έντονη χαραδρωτική διάβρωση. Η παραλία από το Σαρακίνικο ως τον ποταμό καλύπτεται από αμμοθίνες που εκτείνονται ως και 800μ στην ενδοχώρα. Στο βορειοδυτικό άκρο εμφανίσεις ασβεστολίθων της σεριάς της Πίνδου (Άνω Κρητιδικό ως Ηώκαινο). Στο βορειοανατολικό άκρο μεταμορφωμένα πετρώματα στη βάση με μη μεταμορφωμένα ιζήματα του Άνω Κρητιδικού στην κορυφή (Ενότητα Καλυψούς).

Περιγραφή Τόπου

Χαρακτηριστικό της βόρειας παραλίας της Γαύδου είναι οι όρμοι με τις εκτεταμένες αμμοθίνες που εκτείνονται ως την ενδοχώρα και καλύπτουν μέρος των λόφων που περιβάλλουν τους όρμους και που καλύπτονται από μακία αποτελούμενη κυρίως από κέδρους (Juniperus macrocarpa). Εκτός από τον κόλπο του Σαρακίνικου, όπου φθάνει δρόμος από το λιμάνι στο Καράβι, η πρόσβαση γίνεται από μονοπάτια και το τοπίο δεν έχει υποστεί αλλοιώσεις και έχει ιδιαίτερη αισθητική και οικολογική αξία. Αλλοιώσεις υπάρχουν στον όρμο του Σαρακίνικου, όπου φθάνει ο δρόμος και επικρατεί η αυθαίρετη και ακαλαίσθητη δόμηση (ταβέρνες και ενοικιαζόμενα δωμάτια). Υπάρχει άμεσος κίνδυνος να διανοιχθεί παραλιακός δρόμος και να επεκταθεί η αυθαίρετη δόμηση και στους γειτονικούς όρμους. Άλλη σοβαρή απειλή είναι η εξάπλωση των πεύκων εις βάρος των κέδρων σε όλο το μήκος της που θα υποβάθμιζε οριστικά το μοναδικής αξίας κεδρόδασος. Πρόβλημα είναι επίσης τα σκουπίδια που αφήνουν οι θερινοί κατασκηνωτές. Στο βραχώδες τμήμα της παραλίας, δυτικά από το Σαρακίνικο, υπάρχουν θαλάσσιες σπηλιές που τις επισκέπτονται (ή όπου αναπαράγονται; ) φώκιες ("Φωκοσπηλιά"). Απειλή συνιστά η αλιεία με δυναμίτη.

Κατάσταση Τόπου Φυσική/Αριστη
Εγκατάλειψη οικισμών
Τάση Κατάστασης Τόπου Ταχεία υποβάθμιση
Ιστορία και εξέλιξη του τόπου

Η Γαύδος είχε κατοικηθεί από τη Νεολιθική εποχή. Σύμφωνα με το θρύλο ήταν η νήσος Ωγυγία όπου κατοικούσε η Καλυψώ. Στη βόρεια παραλία υπάρχουν λείψανα της ελληνιστικής περιόδου. Κατά τη Βυζαντινή περίοδο, η Γαύδος ήταν έδρα επισκόπου. Σήμερα δεν έχει πάνω από 40 κατοίκους, μεγάλης κυρίως ηλικίας και καθόλου παιδιά (πηγαίνουν στο σχολείο στην Παλαιοχώρα της Κρήτης).

Σημεία με καλή Θέα

Από τον Αγ. Ιωάννη τον Λαύραντα.

Μονοπάτια Περίπατοι

Από το Σαρακίνικο προς τον ποταμό και προς την Άμπελο.


Αξίες

Οικολογική Αξία
Εξαίρετη Φυσική Κατάσταση
Κινδυνεύοντες Τύποι Ενδιαιτημάτων
Σημαντικές Φυτοκοινωνίες
Σημαντικό Οικοσύστημα
Κοινωνικοοικονομική/πολιτιστική Αξία
Αρχαιολογικό Ενδιαφέρον
Παρατήρηση χλωρίδας
Σημαντικός χώρος αναψυχής ντόπιου πληθυσμού
Φυσιολατρικό ενδιαφέρον
Αισθητική Αξία
Ενδιαφέροντα Φυσικά, Οικολογικά, Γεωμορφολογικά Στοιχεία
Ιδιαίτερη Φυσική Ομορφιά
Πανοραμική θέα
Σπάνιος Τύπος Τοπίου
Σχόλιο για τις αξίες

Το τοπίο, μετά το Σαρακίνικο προς δυσμάς είναι σχεδόν ανέπαφο και οι αμμοθίνες με το κεδροδάσος είναι υψηλής αισθητικής και οικολογικής αξίας και περιλαμβάνει αφρικανικά φυτά με μοναδική ή ελάχιστη παρουσία στην Ευρώπη.


Κίνδυνοι

Απειλές/διαταραχές
Ακαλαίσθητη αρχιτεκτονική
Απορρίμματα
Αυθαίρετη κατασκήνωση
Διάβρωση
Εγκατάλειψη αναβαθμών
Κυνήγι
Οδοποιϊα
Οικοδόμηση
Οχλούσες τουριστικές εγκαταστάσεις
Σχόλιο για τις απειλές-διαταραχές

Η εξάπλωση των πεύκων θέτει σκε κίνδυνο το κεδροδάσος. Η αλιεία με δυναμίτη απειλεί τις φώκιες και τα αλιεύματα. Η τουρισιτκή πίεση το καλοκαίρι αυξάνεται.

Τρωτότητα

Η διάνοιξη παραλιακού δρόμου θα αλλοίωνε ανεπανόρθωτα το τοπίο. Τυχόν πυρκαγιά θα προκαλούσε μόνιμη υποβάθμιση και οριστική επικράτηση της τραχείας πεύκης.

Προτεραιότητα προστασίας Πολύ Επείγουσα

Πανίδα και Χλωρίδα

Χαρακτηριστικά Ενδιαιτήματα
Αμμοθίνες και αμμώδης παραλία
Ανοικτή θάλασσα
ΘΑΜΝΟΤΟΠΟΙ / ΦΡΥΓΑΝΑ / ΧΟΡΤΟΛΙΒΑΔΑ
Θαμνώνας σκληρόφυλλων (Μεσογειακή Μακία)
Μικρά νησιά και βραχονησίδες
Μικροί όρμοι
ΠΑΡΑΚΤΙΕΣ ΚΑΙ ΑΛΟΦΥΤΙΚΕΣ ΒΙΟΚΟΙΝΟΤΗΤΕΣ
Παράκτιος κρημνός
Ρέοντα ύδατα
Φρύγανα
Αξιόλογα Φυτά
Aeluropus lagopoides
Juniperus oxycedrus macrocarpa (Θαλασσόκεδρο)
Juniperus phoenicea (Θαμνοκυπάρισσο)
Αξιόλογα Θηλαστικά
Lepus europaeus creticus (Λαγός της Κρήτης)
Monachus monachus (Μεσογειακή φώκια)
Αξιόλογα Πτηνά
Αξιόλογα Αμφίβια / Ερπετά
Caretta caretta caretta (Χελώνα καρέττα)
Αξιόλογα Ψάρια
Αξιόλογα Ασπόνδυλα
Σχόλια για τα είδη