Διατηρητέος οικισμός τριακοσίων ετών, στην ενδοχώρα της Θάσου, σε μικρή κοιλάδα με ανατολικό προσανατολισμό και θέα στη θάλασσα. Περιβάλλεται από δάσος τραχείας πεύκης και συστάδες καστανιάς και μαύρης πεύκης προς τα ψηλότερα σημεία της λεκάνης. Το έδαφος είναι επικλινές και δύσβατο. Η πλατεία, σε κατάλληλη θέση του εδάφους, είναι το σημείο άφιξης στον οικισμό. Το ψηλότερο τμήμα του είναι παλαιότερο με ακανόνιστους και όχι ευθύγραμμους δρόμους, ενώ το χαμηλότερο νεότερο τμήμα του εμφανίζει μεγαλύτερη κανονικότητα στη διαμόρφωση του οδικού δικτύου και στη διαίρεση των οικοδομικών τετραγώνων. Στα νεότερα τμήματα του οικισμού η δόμηση είναι πυκνότερη. Υπάρχουν αρκετά παλαιά ασυντήρητα σπίτια με την χαρακτηριστικής Μακεδονικής αρχιτεκτονικής, λιθόδμητα χωρίς σοβάδες με στέγες από σχιστόπλακες. Η συντήρηση των παλιών σπιτιών δεν είναι πάντα επιτυχής. Οι νέες οικοδομές σκεπάζονται υποχρεωτικά με σχιστόπλακες, δεν είναι λιθόδμητες σοβατίζονται και ασπρίζονται. Το ίδιο συμβαίνει και με τα παλιά σπίτια που συντηρούνται. Έτσι χάνονται σταδιακά οι πέτρινες τοιχοποιίες των σπιτιών. Ωστόσο διατηρούνται στενά σοκάκια, όμορφες πλατείες με αιωνόβια πλατάνια και μεγάλες πηγές. Σε απόσταση 5 χλμ ανατολικά υπάρχει θαυμάσια αμμώδης και σχετικά υπήνεμη παραλία (η Χρυσή Αμμουδιά).

Νέες οικοδομές χωρίς λιθοδομές. Ανεπιτυχείς συντηρήσεις παλαιών. Η περιβάλλουσα δασική έκταση δεν κάηκε κατά τις μεγάλες πυρκαϊές των τελευταίων ετών.

Διάφοροι στενοί δρόμοι με αυθεντικά παραδοσιακά σπίτια, δροσερές πλατείες με πηγές και πλατάνια, περιμετρικός δρόμος του οικισμού.

Παρά τις αλλαγές που έφερε η τεχνολογία, ο τουρισμός και τα νέα οικοδομικά υλικά, ο οικισμός διατηρεί τα βασικά του χαρακτηριστικά. Η θαλάσσια περιοχή του όρμου της Ποταμιάς έχει καταγραφεί ως σημαντικός βιότοπος στο NATURA 2000 για τους πληθυσμούς θαλασσίων φυτών. Τα ψηλότερα σημεία της λεκάνης της Παναγιάς γειτνιάζουν με το Υψάρι που έχει καταγραφεί στο CORINE. Ήταν πρωτεύουσα της Θάσου κατά την ακμή της πειρατίας. Από τα ωραιότερα της Θάσου με ενδιαφέροντα δείγματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής.

Ο οικισμός διασχίζεται από τον κύριο περιμετρικό οδικό άξονα του νησιού. Μια πυρκαϊά για το δάσος που περιβάλλει τον οικισμό είναι πάντα πιθανή. Υπάρχουν πολλά κοιτάσματα μαρμάρου καλής ποιότητας.