Στοιχεία Τόπου

Επίπεδα τόπων:
Επιλογές:

Σχεδίαση επιφανειών
Κωδικοί τόπων
Οικισμοί

Χαρτογραφικό υπόβαθρο:

Open cycle map
Open Street map
Κτηματολόγιο Α.Ε.

Γενικά Στοιχεία

Όνομα Η παλιά πόλη της Ξάνθης
Κατηγορία Τόπου Τοπίο (ΤΙΦΚ)
Κωδικός Τόπου AT5010006
Κύριος Χαρακτήρας
Βιότοπος
Φυσικό Τοπίο
Δομημένο Τοπίο
Διοικητική Υποδιαίρεση Νομός Ξάνθης
Δήμος-Κοινότητα Ξάνθης
Συνολική Έκταση (ha) 46.59
Χερσαία Έκταση (ha) 46.0
Συνολική Περίμετρος (km) 2.9
Μέγιστο Υψόμετρο (m)
Ελάχιστο Υψόμετρο (m)
Ένταξη στο Υπάρχον Θεσμικό Πλαίσιο
Διατηρητέος Οικισμός/Διατηρητέα Κτίσματα
Τοπίο Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους
Χώρος Ειδικής Κρατικής Προστασίας

Χαρακτηριστικά

Τύπος Τοπίου
Αστικός ιστός
Βυζαντινά/Μεσαιωνικά κτίσματα
Κτίσματα Τουρκοκρατίας
Νεώτερα κτίσματα
Οικισμός σε αντίθεση με φυσικό τοπίο (π.χ. ασβέστης, κεραμίδι)
Οικισμός σε πρόποδες λόφου
Πλαγιά βουνού
Κλίμα
Μεγάλη υγρασία
Μέτρια ηλιοφάνεια
Συχνές βροχοπτώσεις
Γεωλογία
Περιγραφή Τόπου

Η παλιά πόλη σκαρφαλώνει στις υπώρειες της Ροδόπης, εκεί όπου ο ποταμός Κόσυνθος συναντά τον πλούσιο κάμπο. Λίγο ψηλότερα, ΒΔ., κείνται τα ερείπια και οι οχυρώσεις της Βυζαντινής Ξάνθειας και χαμηλότερα, πάνω στις πλαγιές, τρία παλιά μοναστήρια και πέντε μεταβυζαντινοί ναοί μέσα στην πόλη. Η πολεοδομική της οργάνωση γίνεται κατά την παράδοση των πόλεων της Τουρκοκρατίας σε γειτονιές (Χριστιανικοί, Τουρκικοί και πομάκικοι μαχαλάδες). Η μουσουλμανική περιοχή, στο βόρειο άκρο, έχει αμυντική οργάνωση με σπίτια μικρά, ευτελή, κρυμμένα πίσω από ψηλούς αυλόγυρους σκαρφαλωμένα στο επικλινές έδαφος. Τα δρομάκια, στενά και δαιδαλώδη, σκαρφαλώνουν στην πλαγιά του λόφου του κάστρου και ορίζονται από διώροφα συνήθως σπίτια με σαχνισιά. Μία μεγάλη ποικιλία τύπων και μορφών λόγιας και παραδοσιακής νεώτερης αρχιτεκτονικής σηματοδοτεί το αστικό τοπίο με πληθώρα πολιτισμικών αναφορών. Το φυσικό τοπίο που περιβάλλει την παλιά πόλη είναι ένα δάσος που προήλθε κυρίως από αναδάσωση.

Κατάσταση Τόπου Καλή
Εγκατάλειψη οικισμών
Τάση Κατάστασης Τόπου Αργή υποβάθμιση
Ιστορία και εξέλιξη του τόπου

Το 1829 το μεγαλύτερο μέρος της πόλης καταστράφηκε από δύο σεισμούς. Έτσι, τα περισσότερα κτήρια είναι μεταγενέστερα του 1830. Ως τις αρχές του 20ου αι., η οργάνωση της πόλης, η μορφή των σπιτιών, η σχέση ιδιωτικού-δημοσίου χώρου, ο πολεοδομικός ιστός και η τοποθεσία των συνοικιών σχετίζονται με εθνολογικούς και ταξικούς διαχωρισμούς. Η προβιομηχανική όμως οικονομία της εποχής διαμόρφωσε ένα μεταβατικό πολεοδομικό ιστό αστικών δραστηριοτήτων με γνώμονα την επεξεργασία και εμπορία του καπνού . Ωστόσο δεν αναπτύχθηκε ποτέ ανταγωνιστική καπνοβιομηχανία και το πλήθος των μεγάλων "καπνομάγαζων" περιοριζόταν σε διαλογή και συσκευασία. Η σύγχρονη βιομηχανική ανάπτυξη ξεκινά ουσιαστικά με τα προγράμματα περιφερειακής ανάπτυξης από το 1974.

Σημεία με καλή Θέα

Το βυζαντινό κάστρο στα βόρεια της πόλης, στην κορυφή του λόφου που ελέγχει τη δίοδο προς την ενδοχώρα.

Μονοπάτια Περίπατοι

Αξίες

Οικολογική Αξία
Κοινωνικοοικονομική/πολιτιστική Αξία
Ιστορικό Ενδιαφέρον
Ιστορικός / Πολιτισμικός Τουρισμός
Λαογραφικό Ενδιαφέρον
Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική
Σύνδεση με Λαϊκή Παράδοση
Τουριστικό ενδιαφέρον
Φυσιολατρικό ενδιαφέρον
Αισθητική Αξία
Ενδιαφέροντα Φυσικά, Οικολογικά, Γεωμορφολογικά Στοιχεία
Ιδιαίτερη Φυσική Ομορφιά
Καλαίσθητα Ανθρωπογενή Στοιχεία
Πανοραμική θέα
Σχόλιο για τις αξίες

Η Ξάνθη είναι πρωτεύουσα του ομώνυμου νομού, σύγχρονο διοικητικό και εμπορικό κέντρο. Η παλιά πόλη είναι σημαντικός πόλος έλξης μιας ευρύτερης περιοχής με πολιτισμικό, ιστορικό και οικολογικό ενδιαφέρον. Είναι το τμήμα της πόλης που διασώθηκε διατηρώντας το περιεχόμενό του παρά τις πιέσεις του ευρύτερου αστικού χώρου, μοναδική περίπτωση διασωζόμενου ιστορικού οικισμού συνόλου στο βορειοελλαδίτικο χώρο. Οι πολεοδομικοί δείκτες στην παλιά Ξάνθη επιβεβαιώνουν ένα σπάνιο βαθμό διατήρησης σε σχέση με άλλα παραδείγματα στην Ελλάδα.


Κίνδυνοι

Απειλές/διαταραχές
Σχόλιο για τις απειλές-διαταραχές
Τρωτότητα
Προτεραιότητα προστασίας Πολύ Επείγουσα

Πανίδα και Χλωρίδα

Χαρακτηριστικά Ενδιαιτήματα
Αξιόλογα Φυτά
Αξιόλογα Θηλαστικά
Αξιόλογα Πτηνά
Αξιόλογα Αμφίβια / Ερπετά
Αξιόλογα Ψάρια
Αξιόλογα Ασπόνδυλα
Σχόλια για τα είδη