Στοιχεία Τόπου

Επίπεδα τόπων:
Επιλογές:

Σχεδίαση επιφανειών
Κωδικοί τόπων
Οικισμοί

Χαρτογραφικό υπόβαθρο:

Open cycle map
Open Street map
Κτηματολόγιο Α.Ε.

Γενικά Στοιχεία

Όνομα Ελευθερούπολη Καβάλας
Κατηγορία Τόπου Τοπίο (ΤΙΦΚ)
Κωδικός Τόπου AT4011050
Κύριος Χαρακτήρας
Βιότοπος
Φυσικό Τοπίο
Δομημένο Τοπίο
Διοικητική Υποδιαίρεση Νομός Καβάλας
Δήμος-Κοινότητα Ελευθερούπολης
Συνολική Έκταση (ha) 119.67
Χερσαία Έκταση (ha) 119.7
Συνολική Περίμετρος (km) 5.7
Μέγιστο Υψόμετρο (m) 250.0
Ελάχιστο Υψόμετρο (m) 250.0
Ένταξη στο Υπάρχον Θεσμικό Πλαίσιο
Διατηρητέος Οικισμός/Διατηρητέα Κτίσματα
Ιστορικός Τόπος
Εικόνες από "Ελευθερούπολη Καβάλας". Πατήστε πάνω στις μικρογραφίες για μεγέθυνση.


Χαρακτηριστικά

Τύπος Τοπίου
Αστικός ιστός
Κτίσματα Τουρκοκρατίας
Νεώτερα κτίσματα
Οικισμός γραμμικός κατά μήκος δρόμου
Οικισμός επιφανειακός σε πλάτωμα
Οικισμός με κυρίαρχο στοιχείο δρόμο
Οικισμός σε αντίθεση με φυσικό τοπίο (π.χ. ασβέστης, κεραμίδι)
Οικισμός σε πρόποδες λόφου
Ορεινό Τοπίο
Χωριό/Οικισμός
Κλίμα
Αραιές βροχοπτώσεις
Αραιές χιονοπτώσεις
Ισχυροί άνεμοι
Μεγάλη υγρασία
Μέτρια ηλιοφάνεια
Γεωλογία

Αλούβια, μεταλλεύματα χρυσού.

Περιγραφή Τόπου

Η Ελευθερούπολη βρίσκεται στη νοτιότερη παρυφή της πεδιάδας των Φιλίππων σε κοιλάδα που σχηματίζεται από τους βόρειους πρόποδες του όρους Σύμβολο και τις ανατολικές απολήξεις του Παγγαίου. Αμέσως μετά το όριο της περιοχής με το βουνό αρχίζει το δάσος. Επίκεντρο καπνοπαραγωγικής περιοχής παλαιότερα ήταν κέντρο επεξεργασίας καπνού. Σήμερα η δραστηριότητα αυτή επισκιάζεται από άλλες παραγωγικές δραστηριότητες αλλά άφησε τα ίχνη της στην οργάνωση του οικιστικού ιστού με ειδικά οικοδομήματα (καπνεργοστάσια, καπναποθήκες) που διατηρούνται σε καλή κατάσταση. Η πολεοδομική οργάνωση της προστατευόμενης περιοχής (παραδοσιακός πυρήνας) έχει στοιχεία βορειοελλαδικών οικισμών της Τουρκοκρατίας. Το ιστορικό κέντρο συγκροτείται από μεγάλες καμπυλόμορφες οικοδομικές νησίδες με κατοικίες στις όψεις των δόμων και αυλές εσωτερικές. Υπάρχει μεγάλο ποσοστό υπαίθριων χώρων και αυλών στα σπίτια, ενώ πυκνή και συνεχή δόμηση έχουμε στους κύριους δρόμους, οπότε δίνεται εικόνα αστικού και όχι αγροτικού χώρου (αν και η οικονομία είναι κυρίως αγροτική). Το πλέγμα των δρόμων και των δημόσιων χώρων είναι πολύπλοκο με ελικοειδείς διαδρομές, διαπλατύνσεις και αδιέξοδα. Τα κτήρια, κυρίως μονώροφα και διώροφα και λίγα τριώροφα, είναι τριών κατηγοριών (ειδικών χρήσεων, καπνεργοστάσια, κατοικίες) όλα μεγάλης αρχιτεκτονικής αξίας. Τα αξιόλογα σπίτια βρίσκονται στην Εγνατία οδό και τους κάθετους προς αυτή δρόμους. Κύρια μορφολογικά τους στοιχεία τα σαχνισιά σε ποικίλες μορφές, τα αετώματα στις κύριες όψεις, τα νεοκλασσικά στοιχεία στα νεώτερα σπίτια και οι ενιαίες στέγες με σχιστόπλακες. Υπάρχουν και στέγες με κεραμίδια.

Κατάσταση Τόπου Υποβαθμισμένη
Εγκατάλειψη οικισμών
Τάση Κατάστασης Τόπου Σταθερότητα/Συντήρηση
Ιστορία και εξέλιξη του τόπου

Ο παραδοσιακός οικισμός έχασε την συνοχή του τα τελευταία 20-30 χρόνια, επειδή δεν διατηρήθηκε το σύνολο των παλαιών κτισμάτων.

Σημεία με καλή Θέα

Από τη δυτική είσοδο του οικισμού υπάρχει πανοραμική θέα.

Μονοπάτια Περίπατοι

Στο δίκτυο των δρόμων του διατηρητέου τμήματος της πόλης.


Αξίες

Οικολογική Αξία
Κοινωνικοοικονομική/πολιτιστική Αξία
Αλλου τύπου αξία
Ιστορικό Ενδιαφέρον
Ιστορικός / Πολιτισμικός Τουρισμός
Λαογραφικό Ενδιαφέρον
Παραδοσιακή Αρχιτεκτονική
Παραδοσιακή ή ήπια εκμετάλλευση φυσικών πόρων
Παραδοσιακή Τεχνολογία
Σύνδεση με Λαϊκή Παράδοση
Τουριστικό ενδιαφέρον
Υπαρξη Βιομηχανικού Μνημείου
Αισθητική Αξία
Ενδιαφέροντα Φυσικά, Οικολογικά, Γεωμορφολογικά Στοιχεία
Καλαίσθητα Ανθρωπογενή Στοιχεία
Σχόλιο για τις αξίες

Αν είχαν ληφθεί εγκαίρως μέτρα ελέγχου της δόμησης θα ήταν ένα αξιόλογο συγκρότημα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Στο κείμενο κήρυξης διαβάζουμε: "Χαρακτηρίζουμε ως ιστορικό διατηρητέο τόπο το παλιό τμήμα του οικιστικού κέντρου της Ελευθερούπολης Ν. Καβάλας, γιατί παρουσιάζει ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Έχει πολλά καπνεργοστάσια, στοές αρχαίων μεταλλείων σε απόσταση περίπου 1χλμ (χρυσορυχεία). Τα περισσότερα κτίσματα (κυρίως κατοικίες) είναι του 19ου αιώνα.


Κίνδυνοι

Απειλές/διαταραχές
Ακαλαίσθητη αρχιτεκτονική
Αλλη απειλή/διαταραχή
Μηχανοκίνητα τροχοφόρα
Οικοδόμηση
Πυρκαγιά
Στύλοι ΔΕΗ, ΟΤΕ κλπ.
Σχόλιο για τις απειλές-διαταραχές

Η τάση για εκσυγχρονισμό των κτισμάτων εγκυμονεί κινδύνους. Οι στύλοι και τα καλώδια των δικτύων ΔΕΗ, ΟΤΕ υποβαθμίζουν την αισθητική των κτιρίων.

Τρωτότητα

Η εγκατάληψη και η αλλοίωση των κτισμάτων και των παραδοσιακών δραστηριοτήτων των κατοίκων μπορεί να επιδράσει ανεπανόρθωτα στην εικόνα του οικισμού. Ακόμα, οι ανεπιτυχείς συντηρήσεις και η χρήση νέων οικοδομικών υλικών είναι το ευαίσθητο σημείο διατήρησης, ακόμα και όταν υπάρχει έλεγχος της δόμησης.

Προτεραιότητα προστασίας Πρωτεύουσα

Πανίδα και Χλωρίδα

Χαρακτηριστικά Ενδιαιτήματα
Αξιόλογα Φυτά
Αξιόλογα Θηλαστικά
Αξιόλογα Πτηνά
Αξιόλογα Αμφίβια / Ερπετά
Αξιόλογα Ψάρια
Αξιόλογα Ασπόνδυλα
Σχόλια για τα είδη