Στοιχεία Τόπου

Επίπεδα τόπων:
Επιλογές:

Σχεδίαση επιφανειών
Κωδικοί τόπων
Οικισμοί

Χαρτογραφικό υπόβαθρο:

Open cycle map
Open Street map
Κτηματολόγιο Α.Ε.

Γενικά Στοιχεία

Όνομα Μονή Ζάβορδας
Κατηγορία Τόπου Τοπίο (ΤΙΦΚ)
Κωδικός Τόπου AT4011020
Κύριος Χαρακτήρας
Βιότοπος
Φυσικό Τοπίο
Δομημένο Τοπίο
Διοικητική Υποδιαίρεση Νομός Γρεβενών
Δήμος-Κοινότητα Γρεβενών / Ελάτης
Συνολική Έκταση (ha) 679.50
Χερσαία Έκταση (ha) 679.0
Συνολική Περίμετρος (km) 10.2
Μέγιστο Υψόμετρο (m) 640.0
Ελάχιστο Υψόμετρο (m) 250.0
Ένταξη στο Υπάρχον Θεσμικό Πλαίσιο
Τοπίο Ιδιαιτέρου Φυσικού Κάλλους
Εικόνες από "Μονή Ζάβορδας". Πατήστε πάνω στις μικρογραφίες για μεγέθυνση.


Χαρακτηριστικά

Τύπος Τοπίου
Βραχώδεις Σχηματισμοί/Ορθοπλαγιές
Βυζαντινά/Μεσαιωνικά κτίσματα
Δάσος Φυλλοβόλων
Δρυοδάσος
Εκκλησίες/Μοναστήρια
Ημιορεινό Τοπίο / Λόφοι
Μεικτό Δάσος
Ποτάμιο Τοπίο
Φαράγγι
Κλίμα
Αραιές βροχοπτώσεις
Ασθενείς άνεμοι
Μεγάλη ηλιοφάνεια
Ξηρασία
Γεωλογία

Ασβεστόλιθοι.

Περιγραφή Τόπου

Εντυπωσιακή και επιβλητική η μονή της Ζάβορδας χτισμένη στην κορυφή λόφου. Αξιόλογα στο εσωτερικό της μονής το κωδωνοστάσιο, ο τρούλος του ναού της μονής. Σήμερα η μονή βρίσκεται σε στάδιο εκ νέου ανέγερσης μετά τις μεγάλες καταστροφές του τελευταίου σεισμού. Στη ΝΔ πλευρά του λόφου Καλλίστρατου (σ΄αυτόν βρίσκεται η μονή της Ζάβορδας) βρίσκεται το ασκητήριο, το σπήλαιο όπου ασκήτευσε ο Όσιος Νικάνωρας. Χαμηλά, στους πρόποδες του Καλλίστρατου περνάει ο Αλιάκμονας. Απέναντι βρίσκεται το όρος της Βουνάσα (Καμβούνια όρη) κατάφυτο από έλατα και δρύες χαμηλά. Το τοπίο είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό και επιβλητικό. Ο Αλιάκμωνας κυκλώνει το λόφο της Μονής και σχηματίζει ανοιχτό φαράγγι. Η διαδρομή μέχρι το ασκητήριο είναι δυσπρόσιτη, αλλά μοναδική. Στο δρόμο προς το ασκητήριο υπάρχει το εκκλησάκι του Αγ. Αθανασίου όπου σώζονται παλιές αγιογραφίες. Μοναστήρι κτισμένο στα 1534 από τον Όσιο Νικάνορα συνέβαλε στην ανακοπή του κύματος εξισλαμισμού κατά τον 16ο αιώνα.

Κατάσταση Τόπου Φυσική/Αριστη
Εγκατάλειψη οικισμών
Τάση Κατάστασης Τόπου Σταθερότητα/Συντήρηση
Ιστορία και εξέλιξη του τόπου

Οι διαχρονικές αλλαγές στο τοπίο σχετίζονται με τη ζωή και την οικονομία του μοναστηριού.

Σημεία με καλή Θέα

Ο χώρος γύρω από τη Μονή και η διαδρομή προς το ασκητήριο.

Μονοπάτια Περίπατοι

Υπάρχουν μονοπάτια προς το εκκλησάκι του Αγ. Αθανασίου και προς το ασκητήριο του Οσίου Νικάνωρα ΝΔ του όρους Καλλίστρατου πάνω στο οποίο είναι χτισμένη η μονή.


Αξίες

Οικολογική Αξία
Εξαίρετη Φυσική Κατάσταση
Σημαντικές Φυτοκοινωνίες
Ψάρια
Κοινωνικοοικονομική/πολιτιστική Αξία
Θρησκευτικό ενδιαφέρον
Ιστορικό Ενδιαφέρον
Καλλιτεχνικό Ενδιαφέρον
Οικοτουρισμός
Σημαντικός χώρος αναψυχής ντόπιου πληθυσμού
Φυσιολατρικό ενδιαφέρον
Αισθητική Αξία
Ιδιαίτερη Φυσική Ομορφιά
Καλαίσθητα Ανθρωπογενή Στοιχεία
Πανοραμική θέα
Σπάνιος Τύπος Τοπίου
Σχόλιο για τις αξίες

Εκτός από το θρησκευτικό ενδιαφέρον που παρουσιάζει η μονή, ο περιβάλλων χώρος της έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον από οικολογική άποψη. Το Καλλίστρατο χαρακτηρίζεται από πετρώδεις-βραχώδεις κατακόρυφες πλαγιές, ενώ χαμηλότερα εμφανίζεται φυτοκοινωνία αειθαλών και φυλλοβόλων πλατύφυλων με κυρίαρχα είδη το πουρνάρι και τη μακεδονική δρυ. Υδροχαρής βλάστηση στις όχθες του Αλιάκμονα.


Κίνδυνοι

Απειλές/διαταραχές
Βοσκή
Πυρκαγιά
Σχόλιο για τις απειλές-διαταραχές

Η ιερή μονή και τα αντικείμενα που φυλάσσονται σε αυτήν απειλούνται κύρια από τη φθορά του χρόνου. Το δε φυσικό τοπίο είναι αρκετά δυσπρόσιτο για να απειλείται από ανθρώπινες δραστηριότητες.

Τρωτότητα

Με συνεχείς ενέργειες συντήρησης, η μονή, σχεδόν παύει να είναι τρωτή στη φθορά του χρόνου.

Προτεραιότητα προστασίας Πρωτεύουσα

Πανίδα και Χλωρίδα

Χαρακτηριστικά Ενδιαιτήματα
Αμμοθίνες ενδοχώρας
ΒΡΑΧΩΔΗ ΕΝΔΙΑΙΤΗΜΑΤΑ
Γυμνοί βράχοι, κρημνοί ενδοχώρας
ΘΑΜΝΟΤΟΠΟΙ / ΦΡΥΓΑΝΑ / ΧΟΡΤΟΛΙΒΑΔΑ
Ρέοντα ύδατα
Σπήλαια
Αξιόλογα Φυτά
Αξιόλογα Θηλαστικά
Αξιόλογα Πτηνά
Αξιόλογα Αμφίβια / Ερπετά
Αξιόλογα Ψάρια
Αξιόλογα Ασπόνδυλα
Σχόλια για τα είδη