Στοιχεία Τόπου

Επίπεδα τόπων:
Επιλογές:

Σχεδίαση επιφανειών
Κωδικοί τόπων
Οικισμοί

Χαρτογραφικό υπόβαθρο:

Open cycle map
Open Street map
Κτηματολόγιο Α.Ε.

Γενικά Στοιχεία

Όνομα Δημοσάρι και Kαστανόλογγος στην Όχη Ευβοίας
Κατηγορία Τόπου Τοπίο (ΤΙΦΚ)
Κωδικός Τόπου AT2011105
Κύριος Χαρακτήρας
Βιότοπος
Φυσικό Τοπίο
Δομημένο Τοπίο
Διοικητική Υποδιαίρεση Νομός Ευβοίας
Δήμος-Κοινότητα Καλλιανός, Αγ. Δημήτριος και άλλοι
Συνολική Έκταση (ha) 5827.63
Χερσαία Έκταση (ha) 5827.0
Συνολική Περίμετρος (km) 34.8
Μέγιστο Υψόμετρο (m) 1399.0
Ελάχιστο Υψόμετρο (m)
Ένταξη στο Υπάρχον Θεσμικό Πλαίσιο
Δίκτυο CORINE-Biotopes
Δίκτυο NATURA-2000
Περιοχή Προστασίας Ορνιθοπανίδας
Εικόνες από "Δημοσάρι και Kαστανόλογγος στην Όχη Ευβοίας". Πατήστε πάνω στις μικρογραφίες για μεγέθυνση.


Χαρακτηριστικά

Τύπος Τοπίου
Αμμώδης Παραλία / Αμμοθίνες
Βραχώδεις Σχηματισμοί/Ορθοπλαγιές
Βραχώδης Ακτή
Δάσος Φυλλοβόλων
Δρυοδάσος
Μακία
Μεικτό Δάσος
Μικτές Καλλιέργειες με Φυτοφράκτες/Περιβόλια
Ορεινός Βοσκότοπος
Ορεινό Τοπίο
Παραθαλάσσιο Τοπίο
Πλαγιά βουνού
Ποτάμιο Τοπίο
Φαράγγι
Φρυγανότοπος
Κλίμα
Αραιές βροχοπτώσεις
Ισχυροί άνεμοι
Μεγάλη ηλιοφάνεια
Μεγάλη υγρασία
Μέτρια ηλιοφάνεια
Ξηρασία
Γεωλογία Κυρίως σχιστολιθικά πετρώματα με τοπική εμφάνιση μαρμάρων και ασβεστολίθων.
Περιγραφή Τόπου Πρόκειται κυρίως για τη βόρεια πλευρά του όρους Όχη που περιλαμβάνει: ολόκληρη τη λεκάνη του ρέματος Δημοσάρι ή Δρυμοσάρι της Κοινότητας Καλλιανού που αρχίζει από τις ψηλότερες κορυφές της Όχης και φτάνει στη θάλασσα, το κατώτερο τμήμα της λεκάνης του ρέματος Πορφύρα με τον οικισμό του Αγ. Δημητρίου, και τον Καστανόλογγο στη νότια πλευρά της κορυφής της Όχης. Ορεινού χαρακτήρα περιοχή με πολύ απότομες κλίσεις βαθειά ρέματα, απόκρημνες βραχώδεις πλαγιές και ανοικτά φαράγγια. Λόγω της φύσης των πετρωμάτων υπάρχουν πάρα πολλές πηγές. Τα δύο κεντρικά ρέματα έχουν συνεχή ροή με αρκετό νερό και κατά τη θερινή περίοδο. Στις εκβολές τους σχηματίζουν μικρές γραφικές αμμώδεις παραλίες χωρίς καμία δόμηση μέχρι σήμερα. Οι υπόλοιπες ακτές είναι βραχώδεις και απόκρημνες. Ο βόρειος προσανατολισμός των λεκανών προς την ανοιχτή θάλασσα του κεντρικού Αιγαίου που δέχεται σχετικά υγρούς και ψυχρούς θαλάσσιους ανέμους κατά τη θερινή περίοδο, διαμορφώνει ένα τοπικό μικροκλίμα με δροσερό καλοκαίρι που τείνει προς τα χαρακτηριστικά του ευκράτου (με ορογραφικές βροχές ακόμα και κατά τη θερινή περίοδο). Έτσι ερμηνεύεται η παρουσία φυλλοβόλων πλατυφύλλων στοιχείων στη βλάστηση της περιοχής. Η μακία βλάστηση που εμφανίζεται στη χαμηλή παραλιακή ζώνη εμπλουτίζεται με υγρόφιλα στοιχεία (οστριά, φράξος, ευγενής δάφνη). Λίγο ψηλότερα σχεδόν κυριαρχεί η χνοώδης δρυς την οποία οι κάτοικοι διατηρούν, σε μεμονωμένα άτομα μεγάλης ηλικίας, μέσα και γύρω στους οικισμούς, για να χρησιμοποιούν ως ζωοτροφή τα βελανίδια της κατά την φθινοπωρινή περίοδο. Είναι το δένδρο που χαρακτηρίζει το τοπίο της περιοχής μαζί με τα πλατάνια κατά μήκος των ρεμάτων. Στα ψηλότερα σημεία εμφανίζεται σποραδικά και η καστανιά που υποφέρει από την πίεση της βοσκής. Ο Καστανόλογγος στη νότια πλευρά των ψηλότερων κορυφών είναι μία συστάδα 500 περίπου στρεμμάτων με αιωνόβιες καστανιές (αληθινή έκπληξη για μία τόσο νότια περιοχή της ανατολικής Ελλάδας) που περιβάλλεται από φρυγανότοπους γκενίστας και φθίνει υπό την πίεση χιλιάδων αιγοπροβάτων που συγκεντρώνονται στη σκιά της το καλοκαίρι. Η χαλέπιος πεύκη που χαρακτηρίζει τη βόρεια Εύβοια απουσιάζει παντελώς. Στη βόρεια ακτή συνυπάρχει η φτέρη με τις αφάνες (sarcopoterium spinosum). Οι ελαιώνες και οι βαθμιδωμένες καλλιέργειες της χαμηλής παραλιακής ζώνης που θυμίζουν το νησιωτικό τοπίο υποχωρούν καθώς ανεβαίνουμε και δίνουν τη θέση στους πλατανεώνες, τη δρυ και την καστανιά που θυμίζουν το Πήλιο. Διάφοροι μικροοικισμοί με πολύ αραιά δόμηση συγκροτούν την κοινότητα του Καλλιανού (Αγαθό, Γρίφσηδες, Στέφηδες, Μαστρογιανναίοι, Λενοσαίοι) ενώ πιο συγκροτημένος είναι ο οικισμός του Αγ. Δημητρίου. Οι κάτοικοι ασχολούνται κυριώς με την νομαδική κτηνοτροφία και πολύ λιγότερο με τη γεωργία. Εκτρέφουν μία τοπική φυλή γιδιών με όρθια στριφτά κέρατα που δεν έχει μελετηθεί ακόμα. Στην περιοχή εμφανίζεται μεγάλος αριθμός τύπων οικοτόπων με σπάνια και ενδημικά είδη που καταγράφηκαν στα προγράμματα CORINE και NATURA. Η ανώτερη λεκάνη Δημοσάρι προτάθηκε να κηρυχθεί ως αισθητικό δάσος και ο Καστανάλογγος ως διατηρητέο μνημείο της φύσεως αλλά δεν εκδόθηκαν τα σχετικά διατάγματα. Για το σκοπό αυτό κατασκευάσθηκε ένας δασικός δρόμος από τη νότια πλευρά της Όχης που φτάνει μέχρι τη θέση Μαυραντώνη στις ψηλότερες κορυφές, ενώ είναι ακόμα προβληματική η προσπέλαση προς τους οικισμούς του Καλλιανού με κακής βατότητας χωματόδρομους μετά την περιοχή του Αγ. Δημητρίου. Ένας πολύ κακής βατότητας δασικός δρόμος συνδέει τον Καλλιανό με το χωριό Κόμιτο στην ανατολική πλευρά της Όχης. Ενδιαφέρον στοιχείο είναι ένα λιθόστρωτο μονοπάτι που αρχίζει από τους Λενοσαίους και ανεβαίνει παράλληλα με την κοίτη του ρέματος στις κορυφές της Όχης. Ήταν η παλιά σύνδεση της περιοχής με την Κάρυστο. Στις διασταυρώσεις με το ρέμα διατηρούνται ακόμα πέτρινα γεφύρια.
Κατάσταση Τόπου Καλή
Εγκατάλειψη οικισμών Μερική
Τάση Κατάστασης Τόπου Αργή υποβάθμιση
Ιστορία και εξέλιξη του τόπου Η κατάσταση είναι σχετικά σταθερή αλλά υποβαθμίζεται αργά και σταθερά από την νομαδική κτηνοτροφία. Επίσης παλαιότερα υπήρχαν στην περιοχή εκτεταμένα δάση από καστανιές που σήμερα έχουν περιορισθεί πολυ εξ αιτίας πυρκαϊών και υπερβόσκησης του υπορόφου.
Σημεία με καλή Θέα Από σημεία της κορυφής του βουνού υπάρχει πανοραμική θέα προς το Δημοσάρι και την ευρύτερη περιοχή.
Μονοπάτια Περίπατοι Πολύ σημαντικό το παλιό μονοπάτι από την κορυφή προς τους Λενοσσαίους.

Αξίες

Οικολογική Αξία
Αμφίβια
Ενδημικά Είδη
Θηλαστικά
Μικροχλωρίδα
Πτηνά
Σημαντικα Αποδημητικά Είδη
Σημαντικά Ενδιαιτήματα
Σημαντικές Φυτοκοινωνίες
Σημαντικό Οικοσύστημα
Τοπικά Ενδημικά Είδη
Κοινωνικοοικονομική/πολιτιστική Αξία
Αρχαιολογικό Ενδιαφέρον
Γεωλογικό Ενδιαφέρον
Επιστημονική έρευνα
Οικοτουρισμός
Παραδοσιακή ή ήπια εκμετάλλευση φυσικών πόρων
Παρατήρηση πανίδας
Παρατήρηση χλωρίδας
Φυσιολατρικό ενδιαφέρον
Αισθητική Αξία
Ενδιαφέροντα Φυσικά, Οικολογικά, Γεωμορφολογικά Στοιχεία
Ιδιαίτερη Φυσική Ομορφιά
Καλαίσθητα Ανθρωπογενή Στοιχεία
Πανοραμική θέα
Σπάνιος Τύπος Τοπίου
Σχόλιο για τις αξίες

Κίνδυνοι

Απειλές/διαταραχές
Ακαλαίσθητη αρχιτεκτονική
Αναψυχή
Αποδάσωση
Απόληψη νερού
Βοσκή
Διάβρωση
Εξόρυξη
Οδοποιϊα
Πυρκαγιά
Υλοτομία
Σχόλιο για τις απειλές-διαταραχές Η περιοχή είναι ακόμα απομονωμένη (Μεσοχώρια) και δεν κινδυνεύει άμεσα από τον κλασικό τουρισμό και την ανάπτυξη. Είναι και εξαιρετικά δύσβατη. Η βοσκή σταματά την φυσική αναγένηση των δένδρων και των θάμνων.
Τρωτότητα Υπάρχει ενδιαφέρον από την Νομαρχιακή αυτοδιοίκηση για ανάδειξη και αξιοποίηση. Συντάσσεται ειδική περιβαλλοντική μελέτη. Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν πολλά λατομεία σχιστολίθων (πλάκες Καρύστου). Υπάρχει κίνδυνος να επεκταθούν στην περιοχή εάν ανοιχθούν δρόμοι.
Προτεραιότητα προστασίας Πολύ Επείγουσα

Πανίδα και Χλωρίδα

Χαρακτηριστικά Ενδιαιτήματα
Αμμοθίνες και αμμώδης παραλία
Ανοικτή θάλασσα
Γυμνοί βράχοι, κρημνοί ενδοχώρας
Δάσος φυλλοβόλων πλατυφυλλων
Θαμνώνας σκληρόφυλλων (Μεσογειακή Μακία)
Μικτό δάσος
Ξηρό λιβάδι σε πυριτικά εδάφη
Παράκτιος κρημνός
Παρόχθια βλάστηση
Ρέοντα ύδατα
Αξιόλογα Φυτά
Cerastium candidissimum
Crocus sieberi atticus
Paeonia mascula hellenica
Primula vulgaris sibthorpii
Scutellaria velenovskyi goulimyi
Stachys euboica
Viola euboea
Αξιόλογα Θηλαστικά
Felis silvestris morea (Αγριόγατος του Μωριά)
Glis glis argenteus (Δασομυωξός)
Αξιόλογα Πτηνά
Apus melba melba (Σκεπαρνάς)
Bubo bubo bubo (Μπούφος)
Buteo buteo buteo (Γερακίνα)
Buteo rufinus rufinus (Αητογερακίνα)
Caprimulgus europaeus (Γυδοβυζάχτρα)
Charadrius dubius (Ποταμοσφυριχτής)
Cinclus cinclus aquaticus (Νεροκότσυφας)
Circaetus gallicus (Φιδαητός)
Cisticola juncidis juncidis (Κιστικόλη (Ντουλαπάρης))
Emberiza caesia (Σκουρόβλαχος)
Emberiza hortulana (Βλάχος)
Eremophila alpestris balcanica (Χιονάδα)
Falco eleonorae (Μαυροπετρίτης)
Falco peregrinus peregrinus (Πετρίτης)
Gyps fulvus (Όρνιο)
Hieraaetus fasciatus (Σπιζαητός)
Himantopus himantopus (Καλαμοκανάς)
Lullula arborea arborea (Δεντροσταρήθρα)
Nycticorax nycticorax (Νυχτοκόρακας)
Αξιόλογα Αμφίβια / Ερπετά
Bombina variegata scabra (Κιτρινοβομβίνα)
Mauremys caspica rivulata (Ποταμοχελώνα)
Αξιόλογα Ψάρια
Αξιόλογα Ασπόνδυλα
Σχόλια για τα είδη